equalizery i filtry NOTCH

Wykorzystywanie korektorów barwy dźwięku oraz filtrów typu NOTCH może w znacznym stopniu przyczynić się do zwiększenie wzmocnienia systemu nagłośnieniowego. W każdym systemie nagłaśniającym występują pewne podbicia w przebiegu charakterystyk częstotliwościowych, dla których to częstotliwości możliwość wystąpienia zjawiska sprzężenia zwrotnego jest większa. Te nierównomierności w charakterystyce czstotliwościowej systemu spowodowane są przez:

• wierzchołki i podbicia w odpowiedziach częstotliwościowych zespołów głośnikowych
• wierzchołki i podbicia w odpowiedziach częstotliwościowych mikrofonów
• podbicie pewnych częstotliwości w konsolecie
• rezonanse i odbicia występujące w pomieszczeniu

W rzeczywistych systemach dźwiękowych mamy zazwyczaj do czynienia ze wszystkimi tymi negatywnymi zjawiskami jednocześnie.
Aby zapobiegać tym zjawiskom stosuje się np. wytłumianie pomieszczeń w miejscach, w których umieszczane są mikrofony oraz stosowanie przetworników (mikrofonów i zespołów głośnikowych) o możliwie najbardziej "wygładzonych" odpowiedziach częstotliwościowych.

Jednak zdecydowanie najefektywniejszą jak i najpopularniejszą metodą niwelowania podbić w charakterystykach częstotliwościowych systemów nagłaśniających jest metoda zwana "ringing out".
Metoda ta polega na dostrajaniu equalizerów w każdym z kanałów odsłuchowych, tak aby maksymalnie stłumić rezonase występujące w systemie.
Do tego celu wykorzystywane są zazwyczaj equalizery 1/3-oktawowe, które, w przeciwieństwie do equalizerów oktawowych, pozwalają operować na relatywnie węższych pasmach częstotliwości. Jest to istotne tym bardziej, że sprzężenia zwrotne występują najczęściej w bardzo wąskich przedziałach częstotliwości (rzędu pojedynczych Hz-ów), stąd stosowane są również equalizery 1/6 a nawet 1/12-oktawowe.

W przypadku tak małych zakresów częstotliwości dobrym rozwiązaniem mogłyby być również filtry typu NOTCH mogące usuwać z pasma tylko bardzo wąski zakres częstotliwości. Użycie ich jednak wiąże się z pewnym poważnym ryzykiem. Otóż częstotliwości, na których pojawiają się sprzężenia zwrotne, zazwyczaj lekko się zmieniają pod wpływem zmian temperatury i wilgotności, stąd też niezbędne byłoby ciągłe dostrajanie filtrów do odpowiednich wartości.

Przebieg metody "ringing out" wygląda następująco:

• ustawienie wszystkich urządzeń na scenie (mikrofony, zespoły głośnikowe itd.)
• w danej chwili badany jest tylko jeden zespół głośnikowy
• stoponiowo zwiększany jest poziom dźwięku emitowany z tego przetwornika aż do momentu, gdy pojawi się efekt dzwonienia systemu (ringing) zapowiadający zbliżające się sprzężenie
• używając analizatora widma lub po prostu słuchu lokalizowana jest wzbudzająca się częstotliwość tłumiona następnie o 3dB za pomocą equalizera.
• poziom dźwięku jest dalej zwiększany, aż pojawią się następne efekty dzwonienie systemu (na jednej lub większej liczbie częstotliwości), które są podobnie jak wcześniej lokalizowane i tłumione o 3dB.
• czynność ta jest powtarzana tak długo, aż możliwie największa ilość różnych częstotliwości wzbudzi się jednocześnie.
• po lekkim obniżeniu poziomu sygnału dla tego kanału cała czynność jest powtarzana dla kolejnego zespołu głośnikowego
  Przykład
  

Dzięki wykorzystaniu korektorów barwy dźwięku możliwe jest uzyskanie aż 3 do 15dB wzmocnienia systemu odsłuchowego. Nie wolno jednak zapominać, że wartość maksymalnego wzmocnienia układu otrzymywana jest kosztem zmiany barwy dźwięku. Trzeba więc zachować odpowiedni kompromis między ingerencją w brzmienie a oczekiwanym wzmocnieniem układu.