W dniach 10-12.10.2003 r. na terenie otwartego w maju b.r. Międzynarodowego Centrum Słuchu i Mowy w Kajetanach pod Warszawą obradowała I Międzynarodowa Konferencja Telemedycyny i Telekomunikacji Multimedialnej. Organizatorem tego międzynarodowego forum specjalistów był Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, przy współudziale Katedry Systemów Multimedialnych Politechniki Gdańskiej. Konferencji przewodniczył prof. Henryk Skarżyński, dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu, zaś współprzewodniczącym był prof. Andrzej Czyżewski, kierownik Katedry Systemów Multimedialnych Politechniki Gdańskiej, sekretarzem naukowym konferencji był doc. dr inż. Krzysztof Kochanek. Do komitetu naukowego konferencji zaproszono kilkunastu wybitnych profesorów krajowych i zagranicznych, specjalizujących się w zagadnieniach związanych z telemedycyną i teleinformatyką.
Prof. H. Skarżyński otwiera obrady I Międzynarodowej Konferencji
Telemedycyny i Telekomunikacji Multimedialnej
Honorowy patronat nad konferencją objęli: Minister Nauki, Przewodniczący Komitetu Badań Naukowych prof. Michał Kleiber oraz prof. Krzysztof Szamałek, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska. Obaj ministrowie zaszczycili obrady konferencji swoją obecnością i zabrali głos bezpośrednio po przemówieniu powitalnym, wygłoszonym przez prof. Henryka Skarżyńskiego. Wcześniej w foyer Międzynarodowego Centrum Słuchu i Mowy odbyła się miła uroczystość odsłonięcia przez obu szacownych gości tabliczek, upamiętniających ich nazwiska na tablicy pamiątkowej "Przyjaciele po Wsze Czasy". W trakcie przerwy w obradach obaj ministrowie mieli okazję zwiedzić Międzynarodowe Centrum i zapoznać się z rozwiązaniami w zakresie obsługi pacjentów, ich diagnozowania oraz leczenia, a także z nowoczesnymi środkami technicznymi, które w istotnym stopniu wspomagają te procesy.
Prof. A. Czyżewski, Min. Prof. M. Kleiber, Prof. H. Skarżyński, Min. Prof. K.
Szamałek w trakcie spotkania w Międzynarodowym Centrum Słuchu i Mowy w
Kajetanach, w przerwie obrad konferencji
Potrzeba zorganizowania pierwszej tego typu konferencji na terenie naszego kraju, wynikła z dynamicznego rozwoju nowego typu zastosowań teleinformatyki i multimediów w medycynie. Powstające w wyniku tej współpracy rozwiązania są nakierowane na powszechne, łatwo dostępne i tanie usługi dla pacjentów. Współpraca lekarzy i inżynierów owocuje coraz liczniejszymi wdrożeniami nowych metod diagnozowania schorzeń na odległość oraz zdalnego nadzoru nad pacjentami, a także metodami wspomagania terapii z zastosowaniem współczesnych środków teleinformatycznych, takich jak mikrokomputery, Internet i telefoniczne sieci komórkowe. Zaawansowane techniki transmisji i rejestracji sygnałów biometrycznych, dźwięku i obrazu oraz danych sterujących zdalnymi urządzeniami, otwierają przed nowocześnie myślącymi lekarzami zupełnie nowe możliwości działania dla dobra pacjentów. Organizatorzy konferencji posiadają w tej dziedzinie znany w kraju i za granicą dorobek naukowo-wdrożeniowy.
Powstające w ostatnich latach nowe dziedziny z pogranicza medycyny i techniki, do których zaliczają się telemedycyna, telepatologia i telekonsultacje medyczne, wymagają wspólnego wypracowywania podstaw metodologicznych i wymiany doświadczeń pomiędzy specjalistami z różnych dziedzin, z wielu krajów. Z tego względu do komitetu naukowego konferencji i do przygotowania wystąpień zostali zaproszeni wybitni profesorowie, zarówno reprezentujący nauki medyczne, jak i techniczne z kilku krajów, m.in.: prof. Louis Lareng, dyrektor Miedzynarodowego Instytutu Telemedycyny w Tuluzie, prof. Klaus Kayser - Dyrektor Ośrodka Telepatologii, działającego w ramach centrum Charite w Berlinie - jednego z najwiekszych szpitali uniwersyteckich w Europie, wchodzącego w skład Instytutu Humboldta, dr Gerhard Stauch - wybitny telepatolog niemiecki, koordynator wielu międzynarodowych projektów telemedycznych z udziałem krajów Europejskich i Azjatyckich, prof. Sven Seiwerth z Zagrzebia, współautor licznych wdrożeń z dziedziny telepatologii, prof. Ludwig Moser z Uniwersytetu w Wuerzburgu (Niemcy) - wieloletni współpracownik naukowy Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu, prof. Janusz Szymaś z Katedry Patomorfologii Akademii Medycznej w Poznaniu, jeden z polskich pionierów zastosowań Internetu w medycynie, prof. Janina Słodkowska z Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, specjalistka zasłużona dla rozwoju telepatologii chorób śródmiąższowych i in. Obok wybitnych przedstawicieli świata lekarskiego, w obradach czynny udział wzięli reprezentanci nauk techniczych - teleinformatycy, m.in. prof. Ramón García Gómez - profesor nauk technicznych z Politechniki w Madrycie, prowadzący projekty telemedyczne w programach Unii Europejskiej, prof. Jacek Koronacki z Instytutu Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk, prof. Józef Woźniak, specjalista z zakresu telekomunikacyjnych usług multimedialnych z Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej, płk Marek Babicz reprezentujący szybko rozwijającą się telemedycynę wojskową, prof. Bogdan Galwas z Politechniki Warszawskiej, prof. Robert Rudowski z Akademii Medycznej w Warszawie, i in. Dwaj ostatnio wymienieni profesorowie przedstawili referaty na temat zagadnień nauczania na odległość, które mają istotny związek z telemedycyną, gdyż odnoszą się w bezpośredni sposób do kształcenia i ustawicznego dokształcania lekarzy.
W programie konferencji znalazły się przede wszystkim wykłady i doniesienia na temat wiodących międzynarodowych projektów z zakresu telemedycyny i telepatologii, w tym niektóre z tych wykładów odbyły się dzięki zastosowaniu przekazu telekonferencyjnego. W ten sposób w obradach mogli wziąć czynny udział prof. Lech Banach oraz dr Kurt Brauchli z Transkei Hospital w Afryce Południowej. Nie zabrakło także referatów dotyczących własnych osiągnięć Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu - jeden z takich referatów, dotyczący zaawansowanych technik informatycznych, stosowanych w procesie leczenia całkowitej głuchoty zaprezentował dr inż. Lech Śliwa.
Goście i uczestnicy konferencji
Ponadto, żywe zainteresowanie uczestników wzbudziły organizowane na żywo zaawansowane eksperymenty telemedyczne, do których należały m.in.: transmisja operacji zatok nosa z użyciem najnowocześniejszej w skali światowej aparatury do nawigowania przy pomocy obrazu wizyjnego, trójwymiarowa transmisja przebiegu operacji mikrochirurgicznej ucha (operował prof. H. Skarżyński) i pokazy telekonsultacji medycznych, z zastosowaniem telekonferencji i najnowocześniejszych technologii łączności satelitarnej (konsultacje zorganizowane od strony technicznej przez firmę SES-Global przy wykorzystaniu satelity Astra prowadził dr med. Andrzej Senderski).
Jeden z eksperymentów telemedycznych - nawigowanie w polu operacyjnym za
pomocą fantomowej wizualizacji obrazu - transmisja na żywo do sali wykładowej
Obradom towarzyszyła ponadto bogata sesja plakatowa, zaś ostatnim elementem programu było przedstawienie koncepcji powołania nowej szkoły wyższej pod nazwą Międzynarodowa Akademia Telemedycyny. Biorąc pod uwagę aktualne i przyszłe potrzeby w zakresie kształcenia kadr w interdyscyplinarnej specjalności, jaką jest telemedycyna, zdaniem inicjatorów tego przedsięwzięcia, istnieje pilna potrzeba powołania uczelni, której program i organizacja mogłyby sprostać temu wyzwaniu. Inicjatywa zreferowana na spotkaniu przez prof. Andrzeja Czyżewskiego spotkała się z poparciem międzynarodowego grona uczestników konferencji, którzy zadeklarowali swój udział i poparcie.
Prof. A. Czyżewski zamyka obrady konferencji
Akcentem kulturalnym, pozwalającym odprężyć się gościom po całodziennych obradach w pierwszym dniu konferencji, był znakomity koncert skrzypaczek, sióstr Sokołowskich, który odbył się także w budynku Międzynarodowego Centrum.
Organizatorzy i uczestnicy uznali zgodnie, że nowa konferencja stała się ważnym, międzynarodowym forum wymiany myśli naukowo-technicznej i doświadczeń praktycznych z zakresu zastosowań komunikacji multimedialnej w medycynie a także metod kształcenia lekarzy z zastosowaniem współczesnych środków teleinformatycznych. Uczestnicy konferencji przychylili się jednomyślnie do postulatu, według którego konferencja powinna być organizowana systematycznie, gdyż postęp naukowo-techniczny w obszarach objętych zakresem konferencji jest na tyle szybki, że wymaga on stałej wymiany doświadczeń pomiędzy specjalistami z dziedziny nauk medycznych i nauk technicznych.