Studio wirtualne
System Synthevision
System Synthevision w postprodukcji
System wielowarstwowy
Uwagi końcowe
Studio wirtualne to nowy sposób łączenia planu przedniego z planem tylnym, w którym wykorzystuje się
kluczowanie obrazu metodą chroma key. W klasycznym chroma key nowe tło wkluczowane zamiast
tła niebieskiego było nieruchome i nie miało nic wspólnego z ruchem kamery planu przedniego. Najczęściej
ta kamera także musiała być nieruchoma, aby nie zepsuć efektu wkluczowania nowego planu tylnego. Dopiero
technika komputerowa pozwoliła przekroczyć barierę ruchu zarówno tła, jak i planu przedniego. Co więcej,
możliwe stało się wytwarzanie i przetwarzanie trójwymiarowej grafiki w czasie rzeczywistym i łączenie jej
w jeden obraz z grającymi żywymi aktorami. Niektóre techniki przetwarzania trójwymiarowej grafiki mają swoje
korzenie w systemach symulatorów sprzętu wojskowego.
Studia wirtualne są najczęściej niewielkimi pomieszczeniami, które pokryte są
niebieskim tłem. Aktorzy pracujący w studiu wirtualnym powinni nauczyć się poruszać w trójwymiarowej
przestrzeni, mając elementy wirtualnej scenografii zarówno za sobą, jak i przed sobą (rys. 1).
Rys. 1. Przykładowe studio wirtualne.
W prostym studiu wirtualnym następuje połączenie obrazu z rzeczywistej kamery,
będącej w ruchu i zmieniającej pochylenie, panoramę oraz ostrość i zoom, z obrazem tła zmieniającym się
w takt ruchów kamery, który został wytworzony lub przetworzony w komputerze. Każdy ruch kamery rzeczywistej jest natychmiast zrealizowany w przetwarzanym
komputerowo obrazie tła. Obraz tego tła jest jakby filmowany hipotetyczną kamerą umieszczoną w założonym
przez realizatora punkcie przestrzeni. Przyjęło się, że w tym punkcie znajduje się tzw. kamera wirtualna
w odróżnieniu do kamery rzeczywistej, istniejącej naprawdę. Otrzymany złożony obraz
wygląda tak, jakby pochodził z jednej kamery.
Powrót
Pierwszy system opracowany w telewizji NHK wykorzystujący nowe techniki nazywał się
Synthevision. Na rys. 2 pokazano połączenie urządzeń wykorzystanych przy realizacji programów tym
systemem.
Rys. 2. Konfiguracja urządzeń w systemie Synthevision.
Kamera filmująca plan przedni dostarcza, oprócz sygnału wizyjnego, także informacje
o ruchu. Dane te są wytwarzane w sensorach ruchu umieszczonych na obiektywie (zoom, ostrość) lub w głowicy
statywu kamerowego (pochylenie, panorama). Systemy bardziej zaawansowane dają dodatkowo informacje we
współrzędnych x, y, z, czyli o zmianie położenia statywu kamerowego (łącznie ze zmianą wysokości). Najbardziej
skomplikowany system daje informacje o ruchach dolki z umieszczoną na niej kamerą (rys. 3).
Rys. 3. Zastosowanie dolki w studiu wirtualnym.
Niezmiernie ważnym zagadnieniem jest wykalibrowanie systemu, czyli uzyskanie
synchronizmu ruchu kamery rzeczywistej i kamery wirtualnej. Kamera wirtualna musi mieć takie same możliwości
techniczne jak kamera rzeczywista. Oś optyczna zoomu wirtualnego musi pokrywać się dokładnie z osią optyczną
zoomu rzeczywistego. Stan początkowy zoomu w obu kamerach musi być jednakowy.
Powrót
System Synthevision w postprodukcji
|
Łączenie w układach chroma key planu poprzedniego z planem tylnym możliwe jest
również w postprodukcji. W tym celu należy zarejestrować sygnał wizyjny z kodem czasowym, a oprócz tego z tym
samym kodem czasowym należy zapisać w pamięci komputera dane o ruchu kamery (rys. 4). Podczas postprodukcji
następuje odtworzenie w tym samym czasie, zgodnie z kodem czasowym, zarówno wizji planu przedniego, jak i
informacji o ruchach kamery. Dane te sterują komputer przetwarzający obraz planu tylnego (rys. 5).
Rys. 4. System Synthevision w postprodukcji (zapis).
Rys. 5. System Synthevision w postprodukcji (odtwarzanie).
Powrót
W celu uzyskania pseudotrójwymiarowego obrazu wykorzystuje się wiele warstw planu
tylnego. Każda warstwa jest przetwarzana osobno, gdyż jej geometria zależy od pozornej odległości od planu
przedniego. Ruch kamery planu przedniego będzie inaczej wpływał na warstwę najbliższą, a inaczej na warstwę
najdalszą (rys. 6). Możliwe jest także umieszczenie aktora w środku planu pomiędzy warstwami przetwarzanymi
przez komputer.
Rys. 6. Schemat blokowy systemu wielowarstwowego.
Powrót
Istotną sprawą jest zależność czasowa pomiędzy planem przednim i planem tylnym.
Opóźnienie ruchu tła powstaje na skutek czasu potrzebnego na transfer danych z detektorów ruchu kamery
planu przedniego i przetworzenie tych danych w pomocniczym komputerze przed przekazaniem ich do procesora
obrazu. Duże opóźnienie wprowadza również procesor obrazu (2 pola). Aby plan przedni zgadzał się z planem
tylnym, musi być opóźniony o około 3 pola.
Kolejnym istotnym problemem jest światło w studiu wirtualnym. Aby obraz był bardziej
realistyczny należy w wirtualnej scenografii uwzględnić odbicia, rozproszenie i pochłanianie światła oraz
cienie. W tym celu mierzy się światło w rzeczywistym studiu i dane o nim przenosi się do przestrzeni
wirtualnej.
Studio wirtualne, jak na współczesne czasy, to kosztowna inwestycja. Ma ona jednak
sens przy realizowaniu programów, gdzie wykonanie scenografii jest bardzo trudne lub niemożliwe.
Studia wirtualne wykorzystują komputery o coraz to większych możliwościach. Te
dotychczas stosowane mają jeszcze ograniczone możliwości przetwarzania obrazu wizyjnego w czasie rzeczywistym.
Producenci ciągle pracują nad ulepszeniem istniejących systemów wirtualnych wprowadzając nowe szybsze
procesory obrazu, a także myślą nad zredukowaniem dosyć dużych kosztów studiów wirtualnych dających dobrą
jakość obrazu telewizyjnego.
Powrót
Źródło:
- "Przegląd techniki - Radio i Telewizja", Nr 4, Warszawa, 1996.